Guerra Anglo-Irlandesa

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Guerra Anglo-Irlandesa
[[]]
Molimento conmemoratibo en Dublín
Información cheneral
Calendata: 1919-1921
Puesto: Irlanda
Resultau: Tratato Anglo-Irlandés. Bitoria irlandesa
En conflicto
Irlanda	Reino Uniu
Comandants
Michael Collins Richard Mulcahy Cathal Brugha	Henry Hugh Tudor
Soldaus
15.000	38.000

A guerra Anglo-Irlandesa (tamién conoixita como a guerra d'a Independencia Irlandesa) ye o nombre d'a campanya feita por l'IRA en Irlanda contra la policía reyal irlandesa, l'exercito britanico y os Black and Tans. Cheneralment ye datata entre chinero de 1919 y chulio de 1921, cuan estió establita la tregua.

Tenió los suyos orichens en a formación d'o unilateralment creyato parlamento irlandés dito Dáil Éireann, formato por a mayoría d'os miembros d'o parlamento esleitos ta fer parte d'o parlamento britanico en Westminster. Iste parlamento, conoixito como lo primer Dáil, y o suyo ministro, conoixito como o Áireacht, declaroron a independencia d'Irlanda.

L'IRA, como "Exercito d'a Republica Irlandesa", teneba a obligación, seguntes bels miembros d'o Dáil Éireann, d'iniciar a guerra sobre l'administración britanica en o Castiello de Dublín, a cuala gubernaba Irlanda.

A guerra remató con una tregua en 1921, a cuala levó a la negociación d'o Tratado Anglo-Irlandés (1921) y a creyación de l'Estato Libre Irlandés en 1922. Una minoría d'aquels embrecatos en a Guerra d'a Independencia refusó d'acceptar o tratado, por lo que estió iniciata a Guerra Civil Irlandesa que duró dica meyatos de 1923 y remató con as vidas de bels liders d'o movimiento d'independencia, en especial Michael Collins y Rory O'Connor.

Un molimento commemorativo clamato O chardín d'o Recuerdo estió devantato en Dublín en 1966, mientres o cincuanteno aniversario d'o Debantamiento de Pascua.